شنگول العلما

اینجا دفترچه خاطرات نیست کتاب است. وبلاگ دوم صوتهای مذهبی آدرسش اینه: arefanehha.blog.ir

شنگول العلما

اینجا دفترچه خاطرات نیست کتاب است. وبلاگ دوم صوتهای مذهبی آدرسش اینه: arefanehha.blog.ir

نظرات موافق تشویقند و نظرات مخالف افزایش دانش من یا شما.

زوج درمانی سلوکی قسمت دوم

شنبه, ۲۳ دی ۱۴۰۲، ۰۶:۵۷ ب.ظ

تا اینجا در مطلب قبل زوج درمانی چند مطلب گفته شد:
اساس سلوک با نماز هست یعنی برای اینکه ببینیم چقدر سالکیم ببینیم نمازمون چطوره؟ انتخاب عالِم و استاد بر اساس میزان خشوع در نماز. نمونه آیت الله بهجت ره که با نمازخواندنش انسان ها را پرواز می داد.
اساس زوج درمانی با نمازه. هرچه نماز بهتر شود همه چیز بهتر می شود همسرداری بچه داری، مردم داری و .... با توجه به سوره معارج که از دائمون در نماز برسیم به حافظون در نماز.
این مطلب قبل بود حالا باز این موضوع نماز رو بسط بدیم برای تثبیت بیشتر. و کمی اینکه چطوری در نماز مفاهیم رو بریزیم که به عنوان تمرین در هر قاعده گفته می شه.
ایه نماز وسط ایات طلاق چی کار می کنه؟
آیه ۲۳۷ بقره با این عبارت شروع می شه و ان طلقتموهن.... آیه بعد چیه؟
حَافِظُوا عَلَى الصَّلَوَاتِ وَالصَّلَاةِ الْوُسْطَىٰ وَقُومُوا لِلَّهِ قَانِتِینَ
  بر نمازها و نماز میانه مواظبت کنید، و خاضعانه برای خدا به پا خیزید.
سوره البقره آیه 238

دوباره چی اومد؟ حافظون.
حالا مثلا نماز چطوری رابطه زن و شوهر رو خوب می کنه؟
نماز یک نوع تمرین حضور قلب هست موقع عصبانیت این نماز می اد کمک. یادش می اید در حضور خداست و جواب داد را با داد نمی دهد.
مبحث قوه شناسی هم مطرح شد.
قبل از ورود به نماز (حنیف) گفته می شود .
آیه زیر مستحبه قبل از نماز بگیم. که چی؟
که حواسمون باشه داریم با کی صحبت می کنیم  و حنیف هم توش هست.
إِنِّی وَجَّهْتُ وَجْهِیَ لِلَّذِی فَطَرَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ حَنِیفًا وَمَا أَنَا مِنَ الْمُشْرِکِینَ
  من از روی اخلاص، پاکدلانه روی خود را به سوی کسی گردانیدم که آسمانها و زمین را پدید آورده است؛ و من از مشرکان نیستم.
سوره انعام آیه 79
به خودت بیا و دقت کن داری با کی صحبت می کنی ای شنگول العلما.
تفسیر نور:  حَنیف از حنف، به معنای خالص وبی انحراف، وگرایش به راه حقّ ومستقیم است

حنیف یعنی متعادل. تعادل در قوای باطن و تعادل در مزاج که لازمه تعادل در قواست.
چشم و گوش هم در نماز می رود تحت مدیریت و بالاتر خیال و غضب و شهوت هم می رود تحت مدیریت عقل و قلب.
در نتیجه در زمان دعوای زن و شوهری، به جای صحبت با غصب یا صحبت با قوه شهوت با عقل صحبت می کنیم.
می بینید که با نماز الکی و تند و آخر وقت این نتیجه حاصل نمی شه.
حتما باید حافظون در نماز باشیم.

اذان توجه دادن واقامه قوای آفاقی است و
اقامه توجه دادن و اقامه ی قوای انفسی است.

ایاک نعبد یعنی چی؟ نعبد یعنی ما.
خانه زمین و خانه خدا کجاست؟ مسجد.
خانه بدن کجاست؟ قلب.
نعبد یعنی ما عبودیت می کنیم.
ما یعنی ما نمازگزاران مسجد به امامت امام عادل.
یا یعنی ما همه عالم به امامت امام عادل امام زمان عج
ما تمام اعضای بدن به امامت امام عادل قلب.
خب یک نمونه ریختن معنی رو برای مثال بگوییم. معانی بیشتر باید به کتاب های آداب الصلاة  امام خمینی ره آمیزجوادآقا و ....مراجعه کرد.
در رکوع چند تا فکر می توان کرد؟
فکر در معنی رکوع فکر در ذکر رکوع فکر در معانی ای که بزرگان گفته اند و فکر در علمی که خود کشف کردیم.
می شود چند بار ذکر رکوع را گفت و هربار قلب را به یک معتی توجه داد. البته ذکر رکوع معمولا فرد است یک و سه و پنج و ....
فکر در معنی رکوع:
قسمتی از حدیث:
تأویل کشیدن گردنت در رکوع نیز این است که با خود گویى : اگر گردنم را بزنى باز به تو ایمان دارم..[بحار الأنوار : 84/254/52 .]
این معنی رو روزی چندین بار با خود گفتن انسان را شجاع می کند. ان شاءالله.
فکر در معنی ذکر: سبحان ربی العظیم و بحمده.
فکر در بیان بزرگان: رکوع یعنی توحید صفاتی. نفی صفات از خود و بعد از عالم.
هر خوبی هر کس دارد از اوست از رب العظیم.
و آخر ریختن معانی ای که خود کشف کردیم. مثلا می توان بعد از ذکر رکوع گفت شکرا لله یا دیگر اذکار که معانی اش را کشف کردیم. این هم تنوع در نماز ایجاد می کند و از حالت عادت خارج می شود هم تثبیت علم جدید در خود‌.

دوم بیان شد قاعده صفر. یعنی زندگی در زمان حال،
و همچنین گفته شد اصلاح نیت ازدواج. (هدف از ازدواج ریاضت نفس است و تقرب)
معمولا ازدواج بر اساس لذت نفس منجر به مشکلات فراوان می شود
لَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنسَانَ فِی کَبَدٍ
  براستی که انسان را در رنج آفریده ایم.
سوره البلد آیه 4
پس، ازدواج بر اساس ریاضت نفس درست است.
ریاضت یعنی ورزش. برای ورزش جسم می روند باشگاه و برای ریاضت روح عبادات و جهاد و ازدواج و ....

قوه شناسی و عدالت در زمان مناسب هم گفته شد.
ما در چه قوه ای هستیم چی کار کنیم؟ همسر در چه قوه ای هست به تعادل برسانیم.(خودش یک کتاب می شود با توضیحات بیشتر)
مثلا همسر از اذیت بچه ها، عصبی است الان وقت استدلال نیست. باید اول قوه غضب به تعادل برسد و قوه عقل حکمران شود بعد صحبت کنیم. زمان صحبت در زمان تعادل قواست.
شیطان شناسی و راه حل های کلی.(خودش یک کتاب است)
و اینکه فرد مقابل ما، عملش بد است خودش بد نیست.
این نزغ است مربوط به من نیست مربوط به او نیست. تکرار (این نزغ است) با خود در زمان حمله فکر بد به خود یا قضاوت همسر.
این نزغ است این نزغ است.
اینکار کمک می کند هیچ وقت کینه برادر مومن و همسر و .... را به دل نگیریم. اگر می گیریم تمرین نکردیم.

و نقش بازی مثبت (فتحلم و یا تباکی و فعاشروهن و ...) خود را به صبر زدن، خود را به گریه زدن و ... تکنیک تثبیت صفت خوب است.
مثلا حتی خود را به زهد زدن هم داریم. و (تزهد) در روح می نشیند چرا؟ چون در فطرت ما هست. البته با ریا قاطی نشه.
ریا یعنی تزهد برای مردم اشتباه است.
اما تزهد و خود را به زهد زدن برای خدا درست است و خوب.

آنچه که در فطرت وجود دارد وقتی وانمود کنیم آخر کار می نشیند در روح.
روانشناس ها از این مطلب تلقین کج استفاده می کنند تلقین باید مطابق با فطرت باشد نه هر تلقینی.
مطلب طولانی بود اما هر کدوم از قسمت ها مثلا قوه شناسی یا شیطان شناسی برای خودش یک کتاب است و خیلی خیلی مختصر گفته شد. که همین محتصر خیلی طولانی شد.
اینها بیان شد و موارد دیگر
در کنار همه یک تمرین هم بود. تمرین برای تثبیت است وگرنه دو روز بعد فراموش می شود.
اساس ذکر بر اساس فکر لطیف برای تثبیت و ملکه شدن است وگرنه در بحران می پرد با مرگ می پرد.
تثبیت صفت، خوب شده باشد در اوج عصبانیت انسان خودکنترلی (تقوا) می کند. وگرنه یکی یا هر دو زوج داد می زدند و کار به جای باریک می کشد.
حالا ادامه.

تا کنون بیشتر روی کنترل قوه غضب تمرکز شد و گذشت که بسیار مهم است و ریشه لسیاری اختلافها در زوج درمانی.اما حالا کنترل شهوت. کنترل شهوت یعنی کنترل می خوام می خوام.

صفات متقین:
إِنِ اسْتَصْعَبَتْ عَلَیْهِ نَفْسُهُ فِیمَا تَکْرَهُ لَمْ یُعْطِهَا سُؤْلَهَا فِیمَا تُحِبُّ؛ قُرَّةُ عَیْنِهِ فِیمَا لَا یَزُولُ وَ زَهَادَتُهُ فِیمَا لَا یَبْقَى؛
اگر نفسش در طلب چیزى ناخوشایند سرکشى کند، پاى مى فشرد تا خواهشش را برنیاورد. شادمانى دلش، چیزى است که پایدار است و پرهیزش، از چیزى که نمى پاید.
تمرکز روی باقیات و نه روی فانیات.
تمرکز روی مسجد(روح) نه تمرکز روی رستوران(جسم)
نه اینکه هیچ وقت رستوران نریم. بلکه تمرکز را می گویم.

این شیوه ها برای مجرد هم کاربرد دارد اما کمتر برایش پیش می اید. اما برای متاهل خیلی بیشتر پیش می آد چون میدان وسیع تره. بچه یک جور همسر، یک جور، خانواده همسر و خود یک جور، در کنار اینها مسولیت ها و کار و ... همه باید رعایت شود لذا دائم درگیر  غضب و شهوت و ... می شود و باید به تعادل برساند.

قاعده دوازده:( ضد زدن)
ضد زدن راهی است برای کنترل شهوت. برای می خوام می خوام نکردن.

ضد هوای نفس عمل کردن.

وَ کَانَ إِذَا بَدَهَهُ أَمْرَانِ یَنْظُرُ أَیُّهُمَا أَقْرَبُ إِلَى الْهَوَى، [فَخَالَفَهُ] فَیُخَالِفُهُ. اگر بر سر دو راهى دو کار قرار مى گرفت، مى اندیشید که کدام یک با خواسته نفس نزدیک تر است با آن مخالفت مى کرد.حکمت ۲۸۹گر در خواستگاری پدر دختر گفت من نذاشتم تو دلش آب تکون بخوره این یعنی دختر نازپروده این یعنی با کوچکترین مشکلات به فکر طلاق می افتد. یا زودرنج و قهرقهرو.

این حدیث زیر برای سالک است شاید نتوان برای همه توصیه کرد شاید.
مَنْ أَکَلَ مَا یَشْتَهِی وَ لَبِسَ مَا یَشْتَهِی وَ رَکِبَ مَا یَشْتَهِی لَمْ یَنْظُرِ اَللَّهُ إِلَیْهِ حَتَّى یَنْزِعَ أَوْ یَتْرُکَ.
هر کس هر چه دلش خواست بخورد و هر چه دوست داشت بپوشد و هر چه از مرکبها نظرش را گرفت سوار شود، خداوند با نظر لطف آمیز به او ننگرد تا او به مرگ اندر شود یا آن کارها را وانهد.تحف العقول عن آل الرسول صلی ال، ج 2، ص 38
حرام که جای خود دارد حدیث بالا را در حلال بگیریم.  کسی که عادت کرد هر چی خواست فراهم بشه. بعد از ازدواج تحمل خانه کوچک همسر با درآمد کم یا مثلا کمتر گوشت خوردن و ..‌‌. نمی تواند تحمل کند. چون او قبل از ازدواج قوه شهوت را افسار نزده. در نتیجه هی غر می زند هی غر می زند. چرا خونه کوچیکه چرا کارت زیاده چرا درآمد کمه چرا و چرا.
چرا غذات بده خونه تمیز نیست و ....
در بعد سیاسی هم می ریزد. چرا برجام نشد چرا دولت اون جوریه کلا منتظره یک اتفاق بد در مملکت بیفتد هی غر بزند جار بزند ناله کند، درامدم کمه و .‌.
اینها همان شهوتی هست که در کنترل عقل قرار نگرفته. هی به شهواتش فکر کرده شهوت شکم، شهوت راحتی و رفاه، شهوت کار آسون و .... عقل، اسیر شهوت شده.
از کسی که عقلش اسیر شهوت شده تحلیل های سیاسی درست انتطار نداشته باشیم.
یه جوری تحلیل سیاسی می کنه که به شهوتش بخوره. نه یه جوری تحلیل می کنه که عدالت باشه.
حکمت ۲۱۱ نهج البلاغه:
وَ قَدْ خَاطَرَ مَنِ اسْتَغْنَى بِرَأْیِهِ،
وَ الصَّبْرُ یُنَاضِلُ الْحِدْثَانَ، وَ الْجَزَعُ مِنْ أَعْوَانِ الزَّمَانِ، وَ أَشْرَفُ الْغِنَى تَرْکُ الْمُنَى، وَ کَمْ مِنْ عَقْلٍ أَسِیرٍ تَحْتَ [عِنْدَ] هَوَى أَمِیرٍ
و آن که تنها با رأى خود ساخت خود را به مخاطره انداخت،
و شکیبایى دور کننده سختیهاى روزگار است
و ناشکیبایى زمان را بر فرسودن آدمى یار،
و گرامیترین بى نیازى وانهادن آرزوهاست
و بسا خرد که اسیر فرمان هواست،

غر یعنی ناشکری وضع را خرابتر می کند.
الْجَزَعُ مِنْ أَعْوَانِ الزَّمَانِ
انسان می تواند کار کند و شاکر باشد
می تواند کار کند و غر بزند
می تواند مصیبت داشته باشد و شاکر باشد.
می تواند مصیبت داشته باشد و جزع و فزع کند.
در هر دو حالت انسان مصیبت را می کشد. اما یکی مصیبت می کشد و اجر می برد دیگری مصیبت می کشد و ثواب نمی برد.
ظرف ها را می شورد خانه را تمیز می کند (این صدقه است)  بعد غر می زند و باطلش می کند منت می گذارد و باطلش می کند
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لَا تُبْطِلُوا صَدَقَاتِکُم بِالْمَنِّ وَالْأَذَىٰ کَالَّذِی یُنفِقُ مَالَهُ رِئَاءَ النَّاسِ وَلَا یُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَالْیَوْمِ الْآخِرِ .....
  ای کسانی که ایمان آورده اید، صدقه های خود را با منّت و آزار، باطل مکنید، مانند کسی که مالش را برای خودنمایی به مردم، انفاق میکند و به خدا و روز بازپسین ایمان ندارد.....
سوره البقره آیه 264
حالا مرد نفقه می دهد بعد به رو می اره یا غر می زند و .... این هم یک نوع باطل کردن است یا دائم می گوید کارم سخته وای ووی و ....
باید مراقب باشیم ملکوت عمل خراب نشود و فقط پوسته بماند. پوسته در قبر به درد نمی خورد.

##############

#########

قاعده سیزده: (قاعده رحمت)
قبلا گفته شد رحمت یعنی محبت یک طرفه و مودت یعنی محبت دو طرفه.
وَمِنْ آیَاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَکُم مِّنْ أَنفُسِکُمْ أَزْوَاجًا لِّتَسْکُنُوا إِلَیْهَا وَجَعَلَ بَیْنَکُم مَّوَدَّةً وَرَحْمَةً إِنَّ فِی ذَٰلِکَ لَآیَاتٍ لِّقَوْمٍ یَتَفَکَّرُونَ
و از نشانه های او اینکه همسرانی از جنس خودتان برای شما آفرید تا در کنار آنان آرامش یابید، و در میانتان مودّت و رحمت قرار داد؛ در این نشانه هایی است برای گروهی که تفکّر میکنند
سوره الروم آیه 21
ما وقتی یک طرفه داریم محبت می کنیم اگر فکر کنیم داریم‌ می سوزیم و می سازیم هی هر روز ضعیف تر می شویم.
اما اگر فکر کنیم داریم رحمت می کنیم و بیشتر شبیه پیامبر ص می شویم هر روز قوی تر می شویم.
وَمَا أَرْسَلْنَاکَ إِلَّا رَحْمَةً لِّلْعَالَمِینَ
ما تو را جز برای رحمت جهانیان نفرستادیم
سوره انبیاء آیه 107
مثالش اینه: یک ورزش کار کتک بخورد و فکر کند این تمرین است هر روز قوی تر می شود اما کتک بخورد و فکر کند دارد به او ظلم می شود هر روز ضعیف تر می شود.
تمرین: ریختن این معنی در ذکر یا الرحم الراحمین. یعنی این ذکر را بگوییم که ما هم رحمتی عمل کنیم.
ذکرها سلیقه شخصی است. مثلا می توان یا رحمان یا رحیم به جای یا الرحم الراحمین بگیم. مهم اینه که معنی در قالب ذکر بیاد. و به قلب بفهمونیم. می تواند به جای ذکر، خود ایه باشد یا دعا مطابق طبع هر فرد. مهم اینه که یک نشانه بذاریم که تکرار کنیم و به قلب بفهمانیم.

خب بریم سراغ یکی از مهم ترین قواعد یعنی کنترل خواطر.
قبل از بیان قاعده کنترل خواطر در حوزه خانواده سه قاعده بیان می شود که اگر اجرا شود خیلی از خواطر منفی کنار می رود :

قاعده چهارده : (خود را کسی ندانستن) وقتی انسان خودش رو کسی ندونه. اصلا بهش بر نمی خوره که بعد بخواد هی نفی خواطر کنه‌.
آنچه که شیطان رو شیطان کرد همین بود: استکبار ، خود برتر بینی، من بهترم. مطرح کردن نظر خود در برابر نظر خدا. شیطان دو نوع استکبار داشت‌‌. استکبار مقابل انسان و خلق ( من بهترم). و استکبار مقابل خدا (نظر من اینه. ) هر دوش بد هست اما دومی خطرناک تره. انجام دادن گناه با این انگیزه که به نظر من گناه نیست خطرناک است خطرناک.
( أَبَىٰ وَاسْتَکْبَرَ ):
وَإِذْ قُلْنَا لِلْمَلَائِکَةِ اسْجُدُوا لِآدَمَ فَسَجَدُوا إِلَّا إِبْلِیسَ أَبَىٰ وَاسْتَکْبَرَ وَکَانَ مِنَ الْکَافِرِینَ
و (یاد کن) هنگامی را که به فرشتگان گفتیم: برای آدم سجده و خضوع کنید همگی سجده کردند؛ جز ابلیس که سر باز زد، و تکبر ورزید، (و به خاطر نافرمانی و تکبرش) از کافران شد.
سوره البقره آیه 34
مثلا یکی به من بگه بی سواد. خب اتفاق مهمی نیوفتاده. همه بی سوادیم. به اسلام که توهین نشده به من توهین شده. یا وقتی انسان خود را کسی نداند راحت عذرخواهی می کند وگرنه جان می کند تا عذرخواهی کند.
تمرین:وَلَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنسَانَ مِن صَلْصَالٍ مِّنْ حَمَإٍ مَّسْنُونٍ
ما انسان را از گِل خشکیده ای (همچون سفال) که از گِل بد بوی (تیره رنگی) گرفته شده بود آفریدیم
سوره الحجر آیه 26
اگر فضل و رحمت خدا یک لحظه از ما برداشته شود هیچ کس توانایی پاک بودن رو ندارد:
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لَا تَتَّبِعُوا خُطُوَاتِ الشَّیْطَانِ وَمَن یَتَّبِعْ خُطُوَاتِ الشَّیْطَانِ فَإِنَّهُ یَأْمُرُ بِالْفَحْشَاءِ وَالْمُنکَرِ وَلَوْلَا فَضْلُ اللَّهِ عَلَیْکُمْ وَرَحْمَتُهُ مَا زَکَىٰ مِنکُم مِّنْ أَحَدٍ أَبَدًا وَلَٰکِنَّ اللَّهَ یُزَکِّی مَن یَشَاءُ وَاللَّهُ سَمِیعٌ عَلِیمٌ
ای کسانی که ایمان آورده اید از گامهای شیطان پیروی نکنید هر کس پیرو شیطان شود (گمراهش میسازد، زیرا) او به فحشا و منکر فرمان میدهد و اگر فضل و رحمت الهی بر شما نبود، هرگز احدی از شما پاک نمیشد؛ ولی خداوند هر که را بخواهد تزکیه میکند، و خدا شنوا و داناست
سوره النور آیه 21
اما ذکر:
اللهم اهدنی من عندک و أفض علی من فضلک و انشر علی من رحمتک و أنزل علی من برکاتک. این دعا بعد از نماز زیاد توصیه شده است. ما رو یاد ایه بالا بیاندازد خوب است.
تفکر به قبر و بدنی که پوسیده می شود و این همه علم و تحصیلات و ... با یک فشار قبر می پره باعث می شه خیلی به دکتر و مهندس بودنمون و پولمون و ...‌. ننازیم.
تمرین: تمام مالکیت ها اعتباریه جز عبد بودن ما.
علامه های زیادی را دیده ایم که اخر عمر همه چیز را فراموش کردند جز نماز.
همه چیز اعتباریه چون همه در فشار می پره.
اگر مالکیت حقیقی بود در فشار نمی پرید.
این را بریزیم در ذکر مالک یوم الدین نماز. تنها مالک حقیقی اوست و همه مالکیت ها اعتباری است. البته معانی فراوانی می شه در مالک یوم الدین ریخت اما این یکی از معانی خوب می تونه باشه.

قاعده پانزدهم: (حسن ظن) حسن ظن انواع دارد حسن طن به حوادث، به خدا و خلایق
همه خوبند مگر اینکه خلافش ثابت بشه. (در ارتباط با مومنین). همه بدند مگر اینکه خلافش ثابت بشه.(در ارتباط با دشمن کافر مستکبر)
حدیث رو باز تکرار می کنم:
رسولُ اللّه ِ صلى الله علیه و آله : اُطلُبْ لأِخِیکَ عُذرا، فَإنْ لَم تَجِدْ لَهُ عُذرا فَالتَمِسْ لَهُ عُذرا .[بحار الأنوار : 75/197/15.]
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله : براى گفتار و کردارى که از برادرت سر مى زند ، عذرى بجوى و اگر نیافتى ، عذرى بتراش.
مُّحَمَّدٌ رَّسُولُ اللَّهِ وَالَّذِینَ مَعَهُ أَشِدَّاءُ عَلَى الْکُفَّارِ رُحَمَاءُ بَیْنَهُمْ تَرَاهُمْ رُکَّعًا سُجَّدًا یَبْتَغُونَ فَضْلًا مِّنَ اللَّهِ وَرِضْوَانًا سِیمَاهُمْ فِی وُجُوهِهِم مِّنْ أَثَرِ السُّجُودِ.....
سوره الفتح آیه 29

در حدیث دیگری از امام موسی بن جعفر (علیه السلام ) می خوانیم که مردی خدمتش آمد و عرض کرد: فدایت شوم از یکی از برادران دینی کاری نقل کردند که من آن را ناخوش داشتم ، از خودش پرسیدم انکار کرد در حالی که جمعی از افراد موثق این مطلب را از او نقل کرده اند، امام فرمود: کذب سمعک و بصرک عن اخیک و ان شهد عندک خمسون قسامه و قال لک قول فصدقه و کذبهم ، و لاتذیعن علیه شیئا تشینه به و تهدم به مروته ، فتکون من الذین قال الله عز و جل ان الذین یحبون ان تشیع الفاحشة فی الذین آمنوا لهم عذاب الیم فی الدنیا و الاخرة : ((گوش و چشم خود را در مقابل برادر مسلمانت تکذیب کن ، حتی اگر پنجاه نفر سوگند خورند که او کاری کرده و او بگوید نکرده ام از او بپذیر و از آنها نپذیر، هرگز چیزی که مایه عیب و ننگ او است و شخصیتش را از میان می برد در جامعه پخش مکن که از آنها خواهی بود که خداوند درباره آنها فرموده : ((کسانی که دوست می دارند زشتیها در میان مؤ منان پخش شود عذاب دردناکی در دنیا و آخرت دارند ترجمه ایه ۱۹ نور))
تفسیر نمونه جلد 14 صفحه 407

تمرین: ذکر یا مقیل العثرات یا ذکر ستار العیوب. موقع حملات سوء ظن

سلام نکردن حواسش نبوده. تعارف نکردن فکرش مشغول بوده و ...‌‌
سرمون داد زد بابا نزع بوده اعصابش از جای دیگه پر بوده.

قاعده شکر: در پست قبل در مورد شکر گفته شد.
شکر نعمت نعمتت افزون کند درسته. اما شکر نعمت باعث می شود خود ادم افزون پیدا کند و سعه پیدا کند.وَإِذْ تَأَذَّنَ رَبُّکُمْ لَئِن شَکَرْتُمْ لَأَزِیدَنَّکُمْ وَلَئِن کَفَرْتُمْ إِنَّ عَذَابِی لَشَدِیدٌ
و (همچنین به خاطر بیاورید) هنگامی را که پروردگارتان اعلام داشت: اگر شکرگزاری کنید، (نعمت خود را) بر شما خواهم افزود؛ و اگر ناسپاسی کنید، مجازاتم شدید است
سوره ابراهیم آیه 7
در ایه امده لَأَزِیدَنَّکُمْ. نیامده لازین نعمتکم. پس یعنی خود انسان زیاد می شود خود روحانی اش.
اما در مورد همسر شکر مثبت و منفی.
شکر خصوصیات مثبت همسر و شکر خصوصیات منفی همسر.خدایا شکر که همسرم نمازخوان است خدایا شکر که ولخرج است باعث می شود از پول دل بکنم.
خدایا شکر که مهربان است خدایا شکر که حساس است من باید بیشتر مراقب زبانم باشم و در همه جا مراقب زبانم می شوم. اول فکر می کنم بعد حرف می زنم و ...‌
خصوصیات منفی و اذیت هایش یا برای ساختن شماست مثل اذیت هایی که یوسف ع شد. یا گناه پاک کن است. خداوند دوبار کسی را تنبیه نمی کند. یا غفلت زداست. باعث مراجعه پی در پی به در خانه خدا برای رفع مشکل می شود. یا اذیت و سختی ریاضتی برای محکم شدن انسان است که وقت حادثه شل نزنه. مثلا روزه یک نوع ریاضت است که در مقابل شهوات ما را محکم می کند و ....
پس اذیت علو دهنده، گناه پاک کن و غفلت زدا و ریاضتی.... یعنی من برای اذیت هم باید شکر کنم.
تمرین: شکر مثبت و منفی را می توان در الحمد لله های تسبیحات حضرت زهرا س بعد از نماز ریخت.

یا در ذکر سبحان ربی الاعلی و بحمده سجده نماز. خداوندی که سبحان است و رب است یعنی مالک مدبر می خواهد شما بالا ببرد، علو دهد. اذیت های علو دهنده می دهد که با ضربه های پتک به اهن وجود ما، شمشیر شویم پس بحمده.
نکته بعد:
شکر با در نظر گرفتن حالت بدتر.
مثلا کارمون خیلی سخته خدایا شکرت به خاطر کار سختم از بیکاری که بهتره.
شکر به خاطر همسرم از بی همسری که بهتره.
اگر همسرم نبود باید یک پرستار می گرفتم ماهی فلان قدر هم‌ می دادم که بچه را بگیرد و ..‌...
شکر به خاطر فقرم از فقر فلانی که بهتره
شکر به خاطر ماشین نداشتن از فلج بودن که بهتره.
شکر به خاطر فرزند اذیت کن از بی فرزندی که بهتره.

این سه قاعده خودش کلی نفی خواطر می کنه. یعنی خود را کسی ندانستن (بهت بر نمی خوره) و حسن ظن داشتن (رفتارها را ، خوب تفسیر می کنیم حتی رفتارهای بد) و شاکر بودن. (سعه وجودی و برکت می دهد).

قاعده شانردهم: (قاعده نفی خواطر)
شیطان نزغ خودش را می ریزد در ضعف قوه خیال و بعد هی می گه هی می گه تا اختلاف و دعوا و قهر و .....
مثلا بانو به همسر پیام می ده سبزی تازه بخر.
همسر به جای سبزی تازه می ره سبزی آماده بسته بندی می خره.
بانو در حال ظرف شستن گرفتار نزغ می شه:
نزغ یک: چرا سبزی تازه نخرید؟ نزع دو: اصلا حرف من براش مهم نیست. نزع سه: خود رای هست. کار خودشو می کنه. نزع چهار: دنبال راحتیه. نزغ پنج: همیشه همین جوریه. گوشت چرخی اش هم اون جوریه.
خوب که از نزغ پر شد شیطان تسلطش رو بیشتر می کنه و بعد دعوا با همسر.
حالا اگر بانو نزغ رو تشخیش بده همون اول جلویش رو می گیره: با خودش بگه این نزغه. این نزغه. اعوذ بالله.
نزغه یعنی مال من نیست. مال من نیست
بذار بیاد بپرسم ببینم چرا بسته بندی خریده؟
همسر می اد می گه سبزی تازه تموم شده بود یا مثلا می گه به خاطر اینکه نخوای توی زحمت خرد کردن و این ها بیوفتی بسته بندی خریدم.

پس می بینیم که کنترل خواطر خیلی مهمه.
کنترل خواطر نباشه انسان ساعت ها روی یک حرف گیر می کنه.

مثال دوم: در حال برنج پاک کردن حملات نزغی:
منظور خواهر شوهر از اینکه گفت مبلاتون خیلی جاگیره چی بود؟ نزع یک: یعنی بابام جهیزیه خوبی برامون نخریده. نزغ دو: خونه خودشون که از همه افتصاح تره. نزع سه: کلا همیشه دنباله اینه یه ایرادی بگیره نزع چهار: خب طرفدار بردارشه. منو هنوز عضو خانواده شون نمی دونه.نزع پنج: اتفاقا پارسال هم توی عروسی از لباسم ایراد گرفت. یعنی می گفت چرا به برادرم فشار آوردی لباس گرون بخره.
حالا می توان حسن ظن داشت و گفت شاید منظورش این بود چیدمانمون رو بهتر کنیم بچه ها راحت تر بازی کنند.
من همه رو اسم نزغ گذاشتم بهتره همون اسم کلی بذاریم تحریک یک، تحریک دو و ... چون بعضی هاش نزغ هست بعضی وسوسه تا بعضی وحی و....

در حال ماشین شستن نزغ شروع می شود؟
تحریک یک: چرا با اینکه می دونه پول سخت به دست می اد هی راحت پول خرج می کنه. تحریک دو: من براش مهم نیستم. تحریک سه: فقط به فکر خودشه.تحریک چهار: همه زحماتم رو با خرید الکی پوچ می کنه و...‌‌

مثلا همون اول می شد گفت: اسمش روشه نفقه‌ یعنی انفاق. انفاق برای خدا پوچ نمی شه.
لِّکَیْلَا تَأْسَوْا عَلَىٰ مَا فَاتَکُمْ وَلَا تَفْرَحُوا بِمَا آتَاکُمْ وَاللَّهُ لَا یُحِبُّ کُلَّ مُخْتَالٍ فَخُورٍ
این بخاطر آن است که برای آنچه از دست داده اید تأسف نخورید، و به آنچه به شما داده است دلبسته و شادمان نباشید؛ و خداوند هیچ متکبّر فخرفروشی را دوست ندارد
سوره الحدید آیه 23

کنترل خواطر یک راه حل عمومی داره یک راه حل خصوصی.
مثلا کنترل خواطر فقر با کنترل خواطر ترس از اینده با کنترل خواطر همسر فرق می کنه.
مثلا کنترل خواطر فقر. با مطالعه در روایات و ایاتش حاصل می شه.
الشَّیْطَانُ یَعِدُکُمُ الْفَقْرَ .....
سوره البقره آیه 268
مثلا برای کنترل خواطرفقر  ایه ۶۰ عنکبوت مدام تکرار شود و تفکر شود.

یا مثلا مادری که وقتی بچه بیرون می ره خواطر ترس از حادثه ناگوار داره، اول باید بهش گفت همه بچه ها، فرشته ی مراقب دارند.
لَهُ مُعَقِّبَاتٌ مِّن بَیْنِ یَدَیْهِ وَمِنْ خَلْفِهِ یَحْفَظُونَهُ مِنْ أَمْرِ اللَّهِ .....
برای انسان، مأمورانی است که پی در پی، از پیش رو، و از پشت سرش او را از فرمان خدا (= حوادث غیر حتمی) حفظ میکنند؛ ....
سوره الرعد آیه 11
بعد هم مثلا ذکر حسبنا الله و نعم الوکیل داد که آن معنی را در این ذکر بریزد.
برای خواطر همسرانه حدیث عنوان بصری مدام مطالعه بشه.
رفتن سوی معارف در سن بالای نود سال. در این حدیث نفی مالکیت امده و مثلا آمده در دعوا اگر تو ده تا بگویی من یکی هم نمی گویم و....
توصیه ایت الله قاضی ره حدیث عنوان بصری در جیب و مطالعه مکرر.

پس یک راه حل خصوصی کنترل خواطر داریم بستگی به مورد.

یک راه حل عمومی:
اولین راه حل کنترل خواطر نظم حقیقی و مجازی.
دومین راه حل برای کنترل خواطر دائم الوضو بودن. مثلا در یک لیوان یا بطری مقداری اب بریزیم. وضو باطل شد مجدد وضو بگیریم. اگر گلدان کنارمون باشه گلدان بزرگ، در گلدان وضو بگیریم بهتر است چون از اب وضوی ما فرشته خلق می شود. البته نه هر وضویی وضوی کامل با اذکارش (در اینترنت جستجو کنید) وضو یعنی ارتباط با فرشته. ارتباط با فرشته یعنی القای فکر فرشته ای.
برای همین دستور دوم اکثر بزرگان بعد از نماز، دایم الوضو بوده است. چون نقش اساسی در کنترل خواطر دارد.

دوم آرمان خوب (تَمَنَّىٰ) یا همان هدف معنوی.
وَمَا أَرْسَلْنَا مِن قَبْلِکَ مِن رَّسُولٍ وَلَا نَبِیٍّ إِلَّا إِذَا تَمَنَّىٰ أَلْقَى الشَّیْطَانُ فِی أُمْنِیَّتِهِ فَیَنسَخُ اللَّهُ مَا یُلْقِی الشَّیْطَانُ ثُمَّ یُحْکِمُ اللَّهُ آیَاتِهِ وَاللَّهُ عَلِیمٌ حَکِیمٌ
هیچ پیامبری را پیش از تو نفرستادیم مگر اینکه هرگاه آرزو میکرد (و طرحی برای پیشبرد اهداف الهی خود میریخت)، شیطان القائاتی در آن میکرد؛ امّا خداوند القائات شیطان را از میان میبرد، سپس آیات خود را استحکام میبخشید؛ و خداوند علیم و حکیم است
سوره الحج آیه 52
تفسیر نور:
4- انبیا برای اهداف خود طرح و برنامه دارند. تَمنّی

فکر ما باید دائم مشغول فکرهای خوب باشد فکر در ایات فکر در روایات. در ایه بالا تمنی و ارزو را با چی استحکام می بخشند با آیات.
وگرنه گرفتار این چی گفت و اون چی گفت و چرت زندگی ام این جوریه وواون جوریه و فکرهای مسخره می شیم.

تعریف سیر معنوی برای خود و‌ گوش دادن صوت مذهبی موقع کار، موقع ظرف شستن و موقع رانندگی و ...‌وگرنه در همون وسط کار موقع رانندگی کنترل خواطر از دست می رود. باید استاد واعظ انتخاب کنیم.
اگر اهل شنیدن صوت نیستید پیشنهادم ایت الله مجتهدی تهرانی است کوتاه، طنز ، بامزه، همراه با خاطرات. بعد استادان دیگر به مرور زمان. به جای اهنگ، صوت مذهبی.
این استاد تموم شد استاد بعدی استاد مطابق طبع و خوش نام با تحقیق و توقف نکردن در یک نفر.

می توان هر روز یک ایه ای یک ذکری یا روایتی را دست گرفت و تفکر کرد.
متن زیر رو از معراج السعاده ببینیم:
مخفى نماند که آن ذکرى که دافع وساوس شیطانیه و مانع خواطر نفسانیه است ذکر قلبى است که مشغول ساختن دل است به یاد خدا،و تذکّر قدرت و عظمت،و تنزّه و تقدّس و جلال و جمال او،و تفکر در صنایع و عجایب مخلوقات آسمان و زمین و سایر امور متعلقه به دین.و هرگاه با آن ذکر زبانى نیز جمع شود فایده آن اتمّ،و در دفع شیاطین ادخل است.اما ذکر زبانى تنها اگر چه خالى از ثواب نیست و لیکن مقابله با جند شیاطین و مدافعۀ وساوس آن لعین نتواند کرد.و اگر وسوسه شیطان به ذکر زبان رفع شدى هر کسى را در نماز حضور قلب حاصل بودى و خیالات فاسده و وساوس باطله به خاطر او نیامدى،زیرا که منتهاى هر ذکر و عبادتى در نماز است،با وجود اینکه هر که ملاحظۀ حال خود را نماید مى‌یابد که افکار ردیه در حال نماز بیشتر،بلکه آنچه از فضول دنیا گمشده در نماز پیدا مى‌شود و آنچه فراموش شده در آن وقت به خاطر مى‌رسد.

و سرّ در این،آن است که:چون نماز بالاترین عبادات و مشتمل بر سجده است که شیطان به واسطه ترک آن مطرود و مردود شده در آن وقت عداوت و حسد شیطان به هیجان مى‌آید و لشکر آن اطراف دل را فرو مى‌گیرد و از چپ و راست هجوم،و از پیش و پس حمله مى‌کنند و حجره و بازار و دکان و انبار و محاسبه شرکاء و جواب خصماء را بر دل القاء و عرض مى‌کنند که مبادا چنین عبادتى از او به درجه قبول و وصول،و سجده‌اى که موجب لعن او شد از او مقبول گردد.و لیکن همچنان که مذکور شد چنان نیست که ذکر زبانى مطلقا بى‌ثمر و آن را از براى ذاکر اثر نباشد،بلکه بر آن ثواب مترتب مى‌شود.

و اهل ذکر گفته‌اند که از براى ذکر چهار مرتبه است،که همه آنها نافع لکن در مقدار نفع مختلف‌اند:

اول:ذکر زبانى فقط.

دوم:ذکر زبانى و قلبى باهم،که ذکر در دل مستقر نباشد بلکه قرار آن موقوف به التفات ذاکر باشد.و چون دل را به خود واگذارد از ذکر خدا غافل،و به خواطر و وساوس مایل گردد.

سوم:ذکر قلبى که در قلب متمکن و بر آن مستولى باشد به نحوى که صرف دل به غیر ذکر،محتاج به التفات ذاکر باشد،و هر وقت که دل را به خود گذارد در ذکر خدا باشد.

چهارم:ذکر قلبى،که خدا در دل باشد و بس،و دل بالمره از خود غافل بلکه از اینکه در ذکر هم هست ذاهل باشد و بتمامه مستغرق مذکور و محو او باشد.و اهل این مرتبه التفات به ذکر را حجاب از وصول به مطلوب و مقصود مى‌دانند.و این مرتبه مطلوب و مقصود حقیقى،و باقى مراتب بالعرض مطلوب‌اند
برای خواندن متن کامل و روشی که ان بزرگوار برای کنترل خواطر گفته به همون معراج السعاده مراجعه کنید.

بیکاری واقعا مخرب است. باید برای همه لحظات برنامه داشت. نفس را به کاری وادار که کردنی است وگرنه نفس تو را به کاری وامی دارد که ناکردنی است.
فَإِذَا فَرَغْتَ فَانصَبْ
پس هنگامی که از کار مهمّی فارغ میشوی به مهم دیگری پرداز،
سوره الشرح آیه 7
برای فرزند باید برنامه ریخت بیکار نباشد و برای خود.
بعضی از خواطر قبل از خواب برای کسی که خسته نیست حمله می کنند.
وقت خواب می توان یک ذکر را با ذهن گفت تا خسته شویم و بخوابیم مثلا تسبیحات اربعه با ذهن بدون لب.(تجربه و نظر شخصی)

خب هنر این است که در زمان مناسب ذکر و ایه مناسب رو به یادمون بیاریم و از شر نزغ و تحریک راحت بشیم. مشکل اینجاست که اول دعوا می کنیم بعد فکر می کنیم و ایاتاش یادمون می اد.
شرط اینکه در زمان مناسب ذکر مناسب یادمون بیاد چیه؟ تقوا.
تقوا یعنی خودنگه داری از گناه و (انجام واجب)
وقتی لباس پاک باشه انسان لکه را سریع تشخیص می ده. اما روی لباس کثیف متوجه لکه نمی شویم.
یَا بَنِی آدَمَ قَدْ أَنزَلْنَا عَلَیْکُمْ لِبَاسًا یُوَارِی سَوْآتِکُمْ وَرِیشًا وَلِبَاسُ التَّقْوَىٰ ذَٰلِکَ خَیْرٌ ذَٰلِکَ مِنْ آیَاتِ اللَّهِ لَعَلَّهُمْ یَذَّکَّرُونَ
ای فرزندان آدم لباسی برای شما فرستادیم که اندام شما را میپوشاند و مایه زینت شماست؛ اما لباس پرهیزگاری بهتر است اینها (همه) از آیات خداست، تا متذکّر (نعمتهای او) شوند
سوره اعراف آیه 26
وقتی لباس تقوا به تن باشد متوجه لکه گناه و انواع تحریک و نزع و .... می شویم.
إِنَّ الَّذِینَ اتَّقَوْا إِذَا مَسَّهُمْ طَائِفٌ مِّنَ الشَّیْطَانِ تَذَکَّرُوا فَإِذَا هُم مُّبْصِرُونَ
همانا کسانی که تقوا پیشه کرده اند، هرگاه وسوسه های) شیطانی به آنان نزدیک شود، متوجّه میشوند (و خدا را یاد میکنند)، آنگاه بینا میگردند.
سوره اعراف آیه 201
این ایه بالا فلسفه ذکر است در زمان مناسب ذکر مناسب یادمان بیاید

ایت الله بهجت بزرگترین ذکر عملی گناه نکردن است.
چرا دستگیر شدگان بعد از چند روز بازداشتی اعتراف می کنند چون چند روز تمام وسایل گناه ازشون گرفته می شه کمی مجاری ادراکی باز می شه.

یک ذکر عمومی هم داریم: لا حول و لاقوة الا بالله برای دفع تحریکات شیطان و چهار قل.

  • شنگول العلما

نظرات  (۲)

  • شاگرد بنّا
  • سلام علیکم و رحمه الله و برکاته
    قدمِ نورسیده مبارک :)
    دری از درهای بهشت به روی خونه‌تون باز شده :)
    پاسخ:
    سلام علیکم بر برادر عزیزم
    ممنون از محبت شما.
    خیلی خوش آمدین.
    جای  برادر جهادی مون که تزریق شجاعت و عمل بکند خالی بود.
    خوشحالم که سلامت کنار خانواده هستین. عاقبت همگی تان بخیر.
    سلام، کتابی با عنوان "روح نماز" نوشته‌ی محمدحسن وکیلی و نشر موسسه‌ی جوانان آستان قدس رضوی، بر اساس آداب الصلاة حضرت امام (ره) برای نوجوان و جوانان نوشته شده که مفیده.
    پاسخ:
    سلام ممنون از معرفی کتاب.
    ان شاءالله توفیق مطالعه پیدا کنیم.^_^

    ارسال نظر

    ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
    شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
    <b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">