زوج درمانی سلوکی

 

بعضی ها ممکنه فکر کنند سلوک یعنی اینکه فقط بری یه گوشه، عرفان و ذکر.
بعضیا می رن باشگاه بدنسازی که بعد لباس تنگ بپوشند و به بقیه بگن نگاه چه بازویی هایی دارم، نه اینکه می رن باشگاه برای آمادگی برای دوره ظهور یا برای اینکه بار از دوش بقیه بردارن مثل شهید ابراهیم هادی.
بعضیا می رن سلوک که بگن نگاه ما چه اصطلاحات پیچیده ای بلدیم.
یا می رن دنبال سلوک به قصد کرامت و علوم غریبه و .... اینها مثل همون بدنسازی هستند که می خوان خودشون رو نشون بده.
به فکر خود نازله هستند.
اما سالک می خواهد مرآت (آینه) شود که خدا را نشان دهد. خلیفه الله شود.
سلوک بر همه لازم است برای زندگی کردن و سیر به سمت کمال. حالا مراتب عالیش برای خواص و مراتب پایینش برای همه.
فرق سالک با غیر سالک در چیست؟
سالک و غیر سالک در ظاهر ممکن است یک کار انجام دهند اما سالک چندین برابر افراد عادی بالا می رود چرا؟
چون او مراقبه ۲۴ ساعته دارد.
مراقبه افراد عادی یک ساعت در روز هست مثلا موقع گناه، یاد خدا می افتند و گناه نمی کنند. 
اماسالک همان کار را انجام می دهد و گناه نمی کند مثل غیرسالک اما مراقبه سالک ۲۴ ساعته است. 
یعنی در ۲۴ ساعتی که مراقبه دارد ساعاتی که گناه پیش می اد، گناه نمی کند.
لذا توبه سالک چندین برابر افراد عادی بالا برنده هست. چون پشتش مراقبه دائم هست.
از خواب و غذا خوردن و تفریح گرفته تا کار و نماز و عبادات و ..‌. همه برای خداست. 
سالک چون خود را دائم در محضر خدا می بیند تمام اعمالش جهت پیدا می کند.
به همین ترتیب نماز. نماز سالک با نماز غیرسالک فرق می کند. 
نماز سالک بیشتر او را بالا می برد تا غیرسالک. و حضور قلبش هم بیشتر است.
متن زیر از آیت الله بهجت ره است. ایشان درواقع می گویند برای حضور قلب در نماز باید سالک شویم. باید مراقبه ۲۴ ساعته داشته باشیم. این معنی تقریبا در سوره معارج هم آمده است. بعد از مداومت از نماز مراقباتی در سوره معارج مطرح می شود و می رسد به حافظون نماز. بعد از دائمون یک سری مراقبات ، بعد حافظون.
متن ایت الله بهجت ره:
یکی از عوامل حضور قلب این است که: در تمام بیست و چهار ساعت، باید حواسّ (باصره، سامعه و...) خود را کنترل کنیم؛ زیرا برای تحصیل حضور قلب، باید مقدماتی را فراهم کرد! باید در طول روز، گوش، چشم و هم چنین سایر اعضا و جوارح خود را کنترل کنیم!

مراقبه ۲۴ ساعته رو از کلمه (الا)در ۵۶ ذاریات می شود فهمید.
وَمَا خَلَقْتُ الْجِنَّ وَالْإِنسَ إِلَّا لِیَعْبُدُونِ
  و جن و انس را نیافریدم جز برای آنکه مرا بپرستند..
سوره الذاریات آیه 56
الا مهم است از این الا ۲۴ ساعت در می اد. و چون هدف خلقت مطرح شده لذا از این جهت گفته شد که سلوک برای همه است.

سالک در باشگاه عزلت تمرین می کند تا اینکه در همه حال، عمل درست رو انجام بدیم. هر چه (سبحا طویلا) بیشتر (تبتل) بیشتر اشاره به ایات هفت و هشت مزمل.

در باشگاه عزلت خواص، وزنه ها سنگین تر است و وزنه های عوام سبک تر.
ماه رمضان تمرینه برای اینکه در ماه های دیگه هم این جوری باشیم و نه فقط ماه رمضان. 
رفتن به مسجد برای این است که تمام زمین رو مسجد بگیریم و ....
تمرین در عزلت اولش ریاضت نفس است سخت است. 
سخت تلخ نیست سخت شیرین است.
بعد عشق هم می اد و از حالت ریاضت خارج می شود. نماز، اولش ریاضت نفس است بعد عشق هم  می اد ان شاءالله. اما ممکنه سالها طول بکشه.

در کلاس سلوک ثبت نام کنیم. از بیت نفس بیرون بزنیم اگر بمریم و در مراحل ابتدایی سلوک هم باشیم، باز می گن سالک مرده است و ما را بالاتر می برند ان شاءالله. (برای درک این معنی مراجعه شود به آیه ۱۰۰ نساء)

مباحث زوج درمانی بهترش در قرآن و روایات و .... موجود هست. اما بهش به عنوان درس زوج درمانی نگاه نشده یا کم نگاه شده.
 این‌ مطالب اکثرا قبلا در سلوک بیان شده اما حالا از زاویه زوج درمانی بیان می شود.
ممکن است عمل کردن به این متن چند ماه یا چند سال طول بکشه. یا تا اخر عمر. چون نیاز به تمرین دارد جوری که به قلب بنشیند.
آیا من خودم به این حرفهایی که اینجا می زنم عمل کردم؟ نه. منم در حال تمرینم. هی زمین می خورم و بلند می شوم. و شاید از شما هم ضعیف تر.
بعضی از مطالب تکراری هست اما برای اینکه یکجا جمع بشه مجدد گفته می شه اما بعضا با آیات جدید.
این متن خیلی طولانی شد. شاید اندازه یک کتاب جیبی شده. اما همه رو در یک پست نمی نویسم برای اینکه فرصت تفکر داشته باشیم. بعدا در یک پست همه رو با هم یکجا می ذارم ان شاءالله. برای اینکه یکجا با نظم باشند.
 پنج دستور سلوکی مکتب اخلاق توحیدی علامه طباطبایی که استاد فیاض بخش شرح داده اند، عبارتند از: اول نماز و دوم دایم الوضو بودن سوم انس منظم با قرآن چهارم نماز شب و پنجم سجده طولانی.
بالاخره اولینش نماز است. و دو دستور اخر دستور سالکی هست که مقداری جلو رفته است.

اما چرا نماز خیلی مهمه؟
چون در سلوک، نماز اصله. اگر سلککم رو به معنی سلوک بگیریم. از چهار تا چیزی که انسان را در سقر می اندازد اولینش نمازگزار نبودن است. 

قران پر از بسته های سلوکی است بعضی را خواهیم دید. بسته سلوکی سقر را بینیم. کاهایی که نباید بکنیم:
مَا سَلَکَکُمْ فِی سَقَرَ
چه چیز شما را روانه سقر کرد.
سوره المدثر آیه 42
قَالُوا لَمْ نَکُ مِنَ الْمُصَلِّینَ
گویند: ما از نمازگزاران نبودیم
سوره المدثر آیه 43
نماز گزار (الْمُصَلِّینَ) تعریف دارد.
تعریفش در سوره معارج است.
سه مورد دیگه رو خیلی مختصر ببینیم.
وَلَمْ نَکُ نُطْعِمُ الْمِسْکِینَ
و افراد مسکین را اطعام نمیکردیم
سوره المدثر آیه 44
مثلا یعنی خمس و زکات واجب رو ندهیم. و مثلا شاید پولدارها زکات مستحب ندهند و به جای یتیم نوازی بروند سگ نوازی و ماشین بازی و ویلابازی و ....
وَکُنَّا نَخُوضُ مَعَ الْخَائِضِینَ
و با اهل باطل در سخنان باطل فرو میرفتیم
سوره المدثر آیه 45
مثلا عضو کانال مجازی هست می بینه چرت می گه اما (لفت نمی ده) ترک نمی کنه. می شینه پای تحلیل شبکه های ماهواره ای یا فلان دکتر بی تقوای دانشگاهی و ...‌
مثلا اینستای فلان بازیگر رو دنبال می کنه و آنچنان در اغتشاشات تحریک می شه که می ره بسیجی ترور کنه. که نمونه اش رو دیدیم.
وَکُنَّا نُکَذِّبُ بِیَوْمِ الدِّینِ
و پیوسته روز جزا را تکذیب میکردیم
سوره المدثر آیه 46
تکدیب نظری داریم و تکذیب عملی.
نمونه تکذیب عملی، مسلمانی است که معاد را قبول دارد اما انچنان خودش را مشغول می کند که به مرگ فکر نکند.
اگر به مرگ‌ فکر کنه خب باید به نمازهاش و اعمالش و .... فکر کنه. پس چی کار می کنه؟ سراغ انواع سرگرمی ها می ره. مثلا وقت بیکاریش مشغول بازی موبایلی و یا اهنگ یا انواع تفریح و .... می شه که یهو به مرگ فکر نکنه.
اصلا طراحی های مختلف انواع بازیهای برخط ( آن لاین) و ...‌‌برای همینه. چون از مرگ می ترسند. از تنها شدن با خودشون می ترسند. ان قدر خودشون رو مشغول می کنند که به اینها فکر نکنند.
توی قبرستان موقع دفن جنازه، فکر نمی کنه خودش یه روزی باید بره. داره به ست کردن عینک آفتابی با کفشش فکر می کنه.
این سبک زندگی یعنی نمازنخواندن و خمس و زکات واجب و (زکات مستحب رو ندادن = سگ نوازی به جای یتیم نوازی و ماشین بازی و .....) و دنبال تحلیل های ماهواره ای و منافقین بودن و دایم مشغول سرگرمی بودن و به مرگ فکر نکردن انسان را می برد به سمت سقر.

اما سقر کجاست؟
و در مجمع البیان ، در ذیل آیه ((لها سبعة ابواب)) گفته است : در معنای این آیه دو قول است ، یکی روایتی است که از علی ، امیر المؤ منین (علیه السلام ) نقل شده که فرمود: جهنم که هفت در دارد بدین جهت است که هفت طبقه دارد، هر طبقه روی طبقه دیگر قرار گرفته . آنگاه برای مجسم کردن مطلب ، دستهای خود را روی هم گذاشت ، و فرمود: همین طور روی همند و خدای تعالی بهشت را همکف زمین قرار داده و آتش دوزخ را روی هم ، که از همه پایینتر ((جهنم )) است ، و طبقه دوم آن ((لظی )) و سومش ((حطمة )) و چهارمش ((سقر))و پنجمش ((جحیم )) و ششمش ((سعیر)) و هفتمش ((هاویه)) است و در روایت کلبی طبقه زیرین را هاویه و طبقه بالاتر از همه را ((جهنم)) دانسته .
پس یک نمازنخوان که سلوکش به سمت سقر است تغییر دادنش خیلی سخته.

حالا که ایات بالا را دیدیم آیات تعریف مصلین هم ببینیم. تقریبا نقطه مقابل آیات بالا:
نمازنخوان توی مشکل، داد و بیدادش بالاست. یه ذره زندگی فقیرانه بشه روی مخ همسر پیاده روی می کنه (جزوعا) الا نمازگزار.
رزق وسیع بشه به جای خیرات بیشتر، مسافرت های تفریحی بیش از حد می شه(منوعا) الا نمازگزار:
حالا تعریف نماز گزار یا همون مصلین رو ببینیم:
إِنَّ الْإِنسَانَ خُلِقَ هَلُوعًا
به راستی که انسان سخت آزمند (و بیتاب) خلق شده است.
سوره المعارج آیه 19
إِذَا مَسَّهُ الشَّرُّ جَزُوعًا
چون صدمه ای به او رسد عجز و لابه کند..
سوره المعارج آیه 20
وَإِذَا مَسَّهُ الْخَیْرُ مَنُوعًا
و چون خیری به او رسد بخل ورزد..
سوره المعارج آیه 21
إِلَّا الْمُصَلِّینَ
غیر از نمازگزاران:
سوره المعارج آیه 22
از اینجا به بعد تعریف مصلین است:
الَّذِینَ هُمْ عَلَىٰ صَلَاتِهِمْ دَائِمُونَ
همان کسانی که بر نمازشان پایداری میکنند.
سوره المعارج آیه 23
وَالَّذِینَ فِی أَمْوَالِهِمْ حَقٌّ مَّعْلُومٌ
و همانان که در اموالشان حقی معلوم است،
سوره المعارج آیه 24
لِّلسَّائِلِ وَالْمَحْرُومِ
برای سائل و محروم.
سوره المعارج آیه 25
که در اینجا حق معلوم برای سائل و محروم به انفاق مستحب اشاره دارد.
از امام باقرعلیه السلام نیز درباره این آیه پرسیدند، فرمود: حق معلوم غیر از زکات است(تفسیر نور)
وَالَّذِینَ یُصَدِّقُونَ بِیَوْمِ الدِّینِ
و کسانی که روز جزا را باور دارند.
سوره المعارج آیه 26
تکدیب عملی ایات سقر توضیح داده شد. اینجا در مورد تصدیق قیامت آمده است.
پس تصدیق هم می شه تصدیق نظری و عملی.
نمونه تصدیق عملی مثلا شهید آوینی. تعبیر خود شهید اینه زندگی مرگ آگاهانه. 
مرگ از جهت فنا برای دل نبستن. مرگ از جهت بقا برای پویایی و فعالیت مرگ از جهت لقا برای عاشق شدن.
آیت الله بهجت پشت کنکوری عمل می کرد.
پست کنکور قیامت خودش را حس می کرد لذا عباداتش با کیفیت و فراوان
 و درس و بحث و فعالیتش هم به اون شکل.
خودمون رو پشت کنکور قیامت ببینیم. پشت کنکوری از تمام دقایق استفاده می کند. وقتش رو با با کتاب های الکی (مثلا حرف مردم پثلا فیلم بی خود) تلف نمی کنه و ...
بقیه آیات رو هم ببینیم تا بشه اصل مطلب رو بیان کرد:
وَالَّذِینَ هُم مِّنْ عَذَابِ رَبِّهِم مُّشْفِقُونَ
و آنها که از عذاب پروردگارشان بیمناکند،
سوره المعارج آیه 27
إِنَّ عَذَابَ رَبِّهِمْ غَیْرُ مَأْمُونٍ
چرا که هیچ کس از عذاب پروردگارش در امان نیست،
سوره المعارج آیه 28
مراقبات خوفی مقدم بر مراقبات شوقی.

وَالَّذِینَ هُمْ لِفُرُوجِهِمْ حَافِظُونَ
و آنها که دامان خویش را (از بیعفّتی) حفظ میکنند،
سوره المعارج آیه 29
إِلَّا عَلَىٰ أَزْوَاجِهِمْ أَوْ مَا مَلَکَتْ أَیْمَانُهُمْ فَإِنَّهُمْ غَیْرُ مَلُومِینَ
مگر بر همسران یا ملک یمین هایشان که در این صورت، در خور ملامت نیستند.
سوره المعارج آیه 30
فَمَنِ ابْتَغَىٰ وَرَاءَ ذَٰلِکَ فَأُولَٰئِکَ هُمُ الْعَادُونَ
پس کسانی که جز این را طلب کنند، اینان همان تجاوزگرانند.
سوره المعارج آیه 31
(کنترل شهوت و عفت ورزی)

وَالَّذِینَ هُمْ لِأَمَانَاتِهِمْ وَعَهْدِهِمْ رَاعُونَ
و آنان که رعایتکننده امانتها و قراردادهای خویشند.
سوره المعارج آیه 32
ازدواج چیه؟ میثاق (۲۱ نساء) همسر و فرزند چیه؟ امانت (حدیث عنوان بصری)
همه چیز امانت است: بدن، روح، مال و .....
تا مراحل بالاتر نفی افعال با توحید افعالی در قیام نماز و نفی صفات با توحید صفاتی در رکوع و .....
تفسیر نمونه: حدیث معروف امام باقر (علیه السلام ) و امام صادق (علیه السلام ) در تفسیر آیه ((ان الله یامرکم ان تؤ دوا الامانات الی اهلها)) صریحا آمده است که ولایت و حکومت را به اهلش واگذارید.

پس امانت از امانت های عادی تا امانت های بالاتر، جمهوری اسلامی را شامل می شود.

وَالَّذِینَ هُم بِشَهَادَاتِهِمْ قَائِمُونَ
و آنان که به (ادای) شهادتهای خود قیام میکنند.
سوره المعارج آیه 33
هم شهادتهای معمولی شامل می شود هم آن شهادت اولی و (قالوا بلی) در ایه ۱۷۲ اعراف می تواند باشد.
و قائم بودن بر فطرت الهی.

وَالَّذِینَ هُمْ عَلَىٰ صَلَاتِهِمْ یُحَافِظُونَ
و آنان که بر نمازشان مراقبت دارند.
سوره المعارج آیه 34
از نماز دایم و مداومت بر نماز شروع شد پس از بیان کارهایی دوباره رسیدیم به نماز این بار به حفاظت از نماز.از مداومت نماز رسیدیم به حفاظت از نماز. (دائمون و حافظون)
أُولَٰئِکَ فِی جَنَّاتٍ مُّکْرَمُونَ
اینان در بهشتها گرامی داشته میشوند.
سوره المعارج آیه 35

پس مثلا کسی که خیانت می کند یعنی چی؟ یعنی به مرحله حفاظت از نماز نرسیده است. و نمازگزار (=مصلین) نیست.

در تفسیر نور آمده:شاید مراد از عبارتِ علی صلاتهم دائمون، ترک نکردن و مراد از علی صلاتهم یحافظون جدّی گرفتن نماز باشد.
خب پس شاید بتوان گفت:
از جسم نماز (مداومت)برسیم به روح نماز (محافظت) که بینش مراقبات سوره معارج رو باید انجام بدیم. مراقباتی مثل حق معلوم برای سایل و محروم و تصدیق قیامت و ....

 

############